Blog jest częścią NAWIGATORA do mojej książki Wędrujący świat www.wedrujacyswiat.pl. Jej Czytelnicy mogą tutaj kontynuować frapującą i nigdy niekończącą się debatę na temat światowej społeczności, globalnej gospodarki i ludzkich losów, a także naszego miejsca i własnych perspektyw w tym wędrującym świecie.
Tutaj można przeczytać wszystkie wpisy prof. Grzegorza W. Kołodko.
Zapraszam do dyskusji!
Blog is a part of NAVIGATOR to my book Truth, Errors and Lies. Politics and Economics in a Volatile World www.volatileworld.net. The readers can continue here the fascinating, never-ending debate about the world’s society, global economy and human fate. It inspires one to reflect also on one’s own place in the world on the move and one’s own prospects. In this way the user can exchange ideas with the author and other interested readers.
Here you can download archive of all posts professor G. W. Kołodko.
You are invited to join our debate!
(2173.) Panie Profesorze, mam prośbę o wyjaśnienie pewnej kwestii. Jeżeli w którejś z książek lub w innym dostępnym miejscu już Pan o tym pisał, a nie chciałby się powtarzać, to prosiłabym o wskazanie źródła.
W kontekście problemów Unii Europejskiej pojawia się termin “unia fiskalna” i jej brak jest uznawany za źródło problemów. Chciałabym dokładniej wiedzieć, na czym miałaby polegać ta unia fiskalna, bo pojawia się to w komentarzach prasowych, ale w sposób niejasny co do jej zakresu.
Co przynajmniej musiałoby zostać ujednolicone.
(2172.) Szanowny Panie Grzegorzu,
z Pańskich opinii wnioskować można, że widząc nieuchronność globalizacji, postanowił Pan przyczynić się do jej racjonalizacji i bezkonfliktowego przebiegu. Supozycje o konieczności instytualizacji czynników mających nią kierować świadczą o tym jednoznacznie.
Czy zdaje Pan sobie sprawę, że w dającej się przewidzieć przyszłości, inicjatywy takie, będą prowadzić do powstania czegoś w rodzaju rządu światowego ?
Trafnie wskazuje Pan w swoich książkach na liczne potencjalne i istniejące problemy leżące w sferze realiów narodowych, gospodarczych i ułomności natury ludzkiej…a jednak…
Instytualizacja taka będzie petryfikowała układ; powstaje pytanie – dla kogo z pożytkiem ?
Jakie ma Pan przesłanki do nadziei, że stosunki w takim układzie nie będą /jak chyba Ławrow skomentował amerykańska politykę : dla swoich wszystko, dla reszty prawo…/,
zbliżone o obecnie funkcjonujących w USA i Unii Europejskiej.
W USA kara śmierci, dotacje do banków, przemysłu lotniczego i samochodowego a w Unii np. sprawa stoczni niemieckich i polskich – tam dotacje, tu likwidacja, tu śmierć – tam prawa człowieka także dla zbójów. Przecież to kondensat hipokryzji.
Stworzenie a priori sprawiedliwych instytucji, zabezpieczających przed takimi ekscesami, jest nierealne w sferze praktycznej, toteż usiłowanie ich stworzenia to pole dla marzycieli i naukowców…
Nie wykluczam, że dzisiejszy, wieloaspektowy stopień integracji, jest tym maksymalnym, szczególnie w demokratycznych systemach, nierównowaga wymiany i napięcia będą rosnąć i dzisiejsza autostrada wymiany będzie ewoluowała do jednokierunkowej ścieżki…niewygodnej ale swojej i sprawiedliwszej.
…i to nie powód do rozpaczy, że prawnuczka Pańskiej wnuczki z wdziękiem właściwym kobietom, przetrwoni Pańskie 1000 euro na fatałaszki polskiej produkcji…
(2171.) The Ukrainian Spring?
How long one can stand at the crossroads? How long it is sensible to consider which way to go? Well, quite a long time. At least this is the case of Ukraine, a vast country of over 600,000 square kilometers and approximately 45 million people, strategically positioned between the West and the East. Of course, aside the largest countries and strongest economies, as the United States, China, Japan, Germany, Great Britain, India, Russia, there is several countries more important form from the global point of view than Ukraine – say, Brazil, Egypt, Turkey, Pakistan, Iran, Indonesia – this country plays an important role not only in the European affairs. While history supposedly had “ended” twenty years ago, according to very well known claim by American political scientist, Francis Fukuyama – in Ukraine it continues. And it does so with confusing results.
Between East and West
A month ago I returned from brief visit to Lvov, a beautiful city in Western Ukraine, located close to the border with Poland, which since certain times is seen by the Ukrainians as “ the West”. (Before the World War II this part of Ukraine was an integrated part of Poland, so Lvov used to be the Polish town for a long period of time, and there are still several places and monuments linked to the Polish history and culture.) A couple of weeks ago I came back from another important Ukrainian city – Dnipropetrovs’k, in Eastern Ukraine, closer to the border with Russia. Some 360 years ago it was very near the then border with the Republic of Poland, or Rzeczpospolita, as it has been known since. Dnepropetrovsk – the closed for foreigners until mid-1980s due to the defense industry, especially the factory of ballistic Soviet missiles – has recently made it to the news. Unfortunately, the reason was a series of three bombs explosions. The incident so far has not been explained by the authorities and the rumors that did it and why still abounds. In general, in Dnepropetrovsk the feelings of people are mixed – pro-Western and pro-Eastern at the same time.
The Identity Crisis
Hence, a kind of identity crisis still prevails, although much less within the younger generation than among their parents and grandparents. The youth – especially the students and young professionals are definitely most of the time pro-Western, while among their parents and great-parents a sentiment towards to east is rather strong. That is, to the Russian East. Not a few times, but not too often either, it is possible to hear that at the time of the Soviet Union it was better… Of course, such an opinion is not heard within the circles of emerging medium class, and for sure not among the businessmen and entrepreneurs, which do take the young post-Soviet market economy to their advantage.
Thus there is a huge question mark: whither Ukraine? Towards the European Union or to further re-integration with Russia, and possibly some other post-Soviet republics? As of today both scenarios are plausible and a lack of a clear destiny is a major factor for policy reforms muddling-through. While in the Western part of country the wish to join the European Union dominates, in the Eastern part, it is not so clear. And even if a lot of people – from the universities and financial sector to the industrialist and investors – talks about their desire to join the mainstream economy of European Union, they would like to do it as they are, without accepting a set of difficult reforms which are needed if the country really wants to be compatible with the EU. Of course, for now it is far from such.
One entirely unrealistic dream is to soon join the EU with the existing institutions. This is absolutely impossible. It looks like Poland would like to become a member of the EU in 1994, when I was for the first time Deputy Premier and Minister of Finance. It had taken us another ten years of tough structural reforms and institutional building before it was agreed, in 2002, when I was again at the helm of economic reforms and policies, that we can join the grouping in 2004. No doubt, it’s been fruitful for the Polish economy. I think something within the range of 1-1.5 percent of additional GDP growth in 2004-12 is due to our membership in the European Union. And our neighbors in Ukraine seem to be aware of these benefits.
Structural Flaws
So far, the Ukrainian style of market economy and political organization is dominated by oligarchical structures and corrupted bureaucracy. Although there is a lot of local democracy and certain fundamentals for civil society, these are far away from the values and institutions which are at the core of the European Union. Much change is still needed and the changes take time, as the experience of other countries show. Though to execute the required changes, one needs a true commitment and determination of political leadership. However, these – unlike in Poland or China – are rather lacking in the case of Ukraine. Instead of a strong drive towards building the social market economy institutions and adjusting along such a line the regulation of various economic activities, the Ukrainian authorities are wasting a lot of precious time – the more so at the era of globalization and growing competition – for a futile political arguing and rather strengthening the old-style bureaucracy.
Nevertheless, Ukraine – a beautiful country, with rich culture and nature – has great potential for economic growth. Presuming proper structural reforms and institutional building occur, one may envisage the feasibility of doubling national income in a decade. Thus far, it is still very low. From the Chinese perspective it must be difficult to believe that in Ukraine the GDP is currently …below the 1989 level. It is because of the mismanagement of transition to a market system. GDP per capita, at the purchasing power parity, stands currently at just 7,200 USD while in Poland almost three times that at 20,000, and in Russia 16,700. Twenty years ago GDP per person in Ukraine was much higher than in China, now it is lower. It stands now even lower than in 2008 due to sharp contraction in 2009 when GDP fell by as much as 14.5 percent – one of the largest dips in the world at that time. In 2010-11 it increased, on average, by 4.7 percent.
A pity, since – considering relatively good quality of the human capital and vast natural resources, mainly metals – with better market regulations and reasonable policies as well as alternative, more market-oriented values – it could be much more. Production can grow in the medium term by 6-7 percent per year, but it will not happen if the current structural and political stalemate continues.
How to Win?
It’s already June 2012 and a gorgeous spring is in bloom, though it’s still difficult to feel in the economic and political air. Hopefully, Ukraine will prosper in the long-run and will send to the world more good news. For the time being, it is on the minds of many as it is jointly with Poland hosting the event of the Euro-2012 football championship. It is not as great event as the Beijing 2008 Olympic Games, yet the eyes of millions of people from around the world will turn towards Ukraine, especially to the capital city of Kiev, where the final match of Euro-2012 takes place. Kiev is in the middle of the road between Lvov at the West of the country and Dnepropetrovsk at the East. It is the time to make a choice which direction the country should go towards a better future. Change does not come with the passing of time alone. Change calls for vision and leadership, long-term strategy and political commitment. No doubt, it is much more difficult than to win the Europe championship in football. But it is possible.
(2170.) …odnośnie wpisu 2164 i następnego…zrozumiałem…tym niemniej troszkę mylące są określenia “najlepiej sytuowany, czy najbogatszy”, oraz to przestawienie myśli – procent – promil i powrót do procenta…
A.
(2169.) Odnośnie poprzedniego wpisu …w takim razie o jaką liczbę chodzi…o promil czy o 1/10.000 ?
A.
(2168.) Panie Profesorze w poniedziałkowej audycji w Radiu dla Ciebie wspomniał Pan o tym, że celem stworzenia racjonalnej, pragmatycznej nowej myśli ekonomicznej powinniśmy czerpać z różnych źródeł. Wspomniał Pan o pewnych słusznych założeniach monetaryzmu. O jakie założenia dokładnie chodzi?
(2167.) Panie Profesorze,
Jaka jest Pana opinia o neoczartaliźmie (Nowoczesnej Teorii Pieniądza)?
Pozdrowienia
Robert Janaszek
(2166.) @ Adam (wpis 2164)
Dziękuję za uwagę, ale sądzę, że określenie “jednego procenta od tego procenta” jest poprawne. Tuż obok piszę “jedna dziesięciotysięczna”, a więc chodzi o jedną setną jednej setnej, czyli “jeden procent od tego procenta”.
(2165.) @ Mirek (wpis 2162)
W “Wędrującym świecie” rozdział VI zatytułowany jest “Upadający neoliberalizm i jego marna spuścizna (czyli dlaczego szkodliwa koncepcja na czas jakiś zawojowała pół świata i jak sobie z tym poradzić)”. “Upadający”, a więc bynajmniej nie “upadły”. Niekiedy na wykładach dobitnie mówię, że jeśli słychać stukanie młotkiem, to jest to wbijanie PRZEDostatniego gwoździa do trumny neoliberalizmu. By wbić gwóźdź ostatni nie wystarczy pokazać cynizm i głupotę tej orientacji ideowo-politycznej i ekonomicznej. Trzeba w to miejsce zaproponować coś nie tylko innego, lecz lepszego. I proponuję – Nowy Pragmatyzm.
(2164.) Szanowny Panie Grzegorzu, nie jestem pewny ale wydaje mi się, że w Wędrującym świecie jest błąd. Mianowicie na stronie 223 ósmy wiersz od dołu
jest : – jednego procenta od tego procenta -,
a powinno być – jednego procenta od tego promila -,
pozdrawiam,
Adam Czochralski
(2163.) Dear Professor Kolodko,
I greatly appreciate the information and advice you have provided.
Sincerely,
Michelle
(2162.) Panie Profesorze, bardzo spodobała mi się Pańska książka “Wędrujący świat”. Śledzę Pańskie wypowiedzi na youtube, czytam informacje zawarte na “Tigerze”… Jest Pan dla mnie największym współczesnym polskim autorytetem ekonomii. Jednakże w jednym się z Panem nie zgadzam. Posiada Pan, że użyję takiego sformułowania, naiwne podejście, co do odbioru społecznego neoliberalizmu. Pisze Pan, że “neoliberalna bestia” dogorywa. Nieprawda. Polacy mają tak bardzo wyprane mózgi, że popierają politykę ekonomiczną skierowaną przeciwko nim. A robią tak dlatego, że mają totalnie wyprane mózgi przez neoliberalne media. Podam Panu najświeższy przykład. Informacja z dnia 27 maja na interia.pl., której tytuł brzmi: “Unia Europejska wprowadzi nam nowy podatek”. Po wejściu w zakładkę mamy informację, że jest zielone światło dla podatku transakcyjnego dla podatku od transakcji finansowych. Artykuł traktuje o tym, że instytucje finansowe typu banki, tfi, ubezpieczyciele mają płacić podatek, który zniechęci ich do destruktywnych dla gospodarki spekulacji. Sęk w tym, że czytelnicy tego artykułu, sugerujący się tytułem myślą, że to oni będą płacić jakiś dodatkowy podatek za korzystanie z banków, albo coś w tym rodzaju. Manipulacja neoliberalnych mediów jest w tym przypadku równie prymitywna co i skuteczna, bo niemalże wszyscy komentujący potępiają taki podatek. Interia nie jest wyjątkiem, ale regułą jeśli chodzi o propagowanie w mediach neoliberalnej doktryny. Z tego Pan Profesor znakomicie sobie zdaje sprawę, ale Pan Profesor jest naiwny sądząc, iż większość ludzi jest na neoliberalną doktrynę uodporniona. Nawet gdy związki zawodowe protestują, gdy zamykane są wielkie zakłady pracy, to robią to skandując hasła typu: “precz z komuną”, a nie precz z neoliberalizmem. Szokuje mnie zatem, że tak genialny ekonomista jak Pan, wieszczy rychły koniec neoliberalizmu, w sytuacji kiedy to Polacy mają przez media tak wyprane mózgi, że im bardziej neoliberalizm zaciska się na ich szyjach, to tym bardziej go popierają.
(2161.) „Europa zostanie wykuta w kryzysach i będzie sumą rozwiązań przyjętych dla rozwiązania tych kryzysów” – Jean Monnet
Nie ulega wątpliwości, że strefa euro jak i cała Unia Europejska stoją w obliczu najpoważniejszego sprawdzianu trwałości i spójności związku powołanego do życia 1 stycznia 1993 roku traktatem z Maastricht. Obecne problemy mają podłoże zarówno fiskalne jak i bankowe, finansowe, dotyczące konkurencyjności oraz wzrostu gospodarczego. Euroland, a także pozostałe kraje będące członkami UE potrzebują zdecydowanych kroków skupiających się nie na kosmetycznych zmianach, ale na eliminacji fundamentalnych źródeł w/w problemów. Na dzień dzisiejszy największą bolączką jest brak decyzji. W Unii panuje chaos, słyszymy mnóstwo rekomendacji, brakuje natomiast działania. Kryzys, który może wyniknąć jeśli właściwe decyzje nie zostaną podjęte, będzie z pewnością bardzo głęboki. Tym co może pomóc w przezwyciężeniu zbliżającej się recesji jest wzrost gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy. Tymczasem, słysząc wypowiedzi europejskich polityków można wywnioskować, że najpierw skupiamy się na ograniczeniu deficytu, a dopiero potem na wzroście gospodarczym. W takiej sytuacji nie należy mylić celów ze środkami i trzeba pamiętać, że permanentne ograniczenie deficytu jest możliwe tylko na drodze rozwoju, a nie za pomocą radykalnych cięć. A czy w dalszych losach Europy jest jeszcze miejsce dla unii walutowej? Głęboko wierzę, że strefa euro mimo swoich obecnych kłopotów przyniosła więcej korzyści niż strat i wciąż stwarza więcej potencjalnych szans niż zagrożeń, co na łamach niniejszego wpisu będę starał się udowodnić.
Korzyści i szanse oraz wady i zagrożenia wspólnej waluty
Prof. Kołodko nie raz wspominał o korzyściach płynących z przyjęcia nowej waluty w postaci eliminacji ryzyka kursowego i zmniejszenia kosztów transakcyjnych. Szacuje się, że obecnie ok. 40 mld zł wynosi roczna marża banków i instytucji finansowych, co stanowi ok. 2,5% polskiego PKB. To niewątpliwie duża kwota, którą można byłoby wyeliminować przyjmując wspólną walutę. Art. 105 Traktatu stanowiącego Wspólnotę Europejską, jako priorytet polityki monetarnej EBC zapewnia utrzymanie niskiej inflacji, co również należy traktować jako wymierną korzyść. Należy zauważyć, że podstawy prawne funkcjonowania UGW gwarantują wysoki stopień niezależności EBC, co sprzyja realizacji celu inflacyjnego. Niska inflacja na terenie UGW sprzyja także utrzymaniu niskich stóp procentowych, które zachęcają przedsiębiorstwa do inwestycji, a w dłuższym okresie powinno to skutkować większym wzrostem gospodarczym. Obniżenie kosztów finansowania inwestycji jest szczególnie istotne dla krajów o niższym poziomie rozwoju i oszczędności, w tym Polski, które dążą do realnej konwergencji z krajami Europy Zachodniej. Kolejną korzyścią z przyjęcia wspólnej waluty jest tzw. seniorat międzynarodowy , czyli możliwość czerpania zysków z emisji pieniądza międzynarodowego. Ta ostatnia korzyść zależy jednak w dużej mierze od pozycji euro jako waluty międzynarodowej. Niebagatelną zaletą na poziomie mikroekonomicznym jest także większa przejrzystość cen czyli tzw. efekt transparencji. Ceny produktów i usług wyrażone w jednej walucie pozwalają na automatyczne wychwycenie różnic, co zachęca do weryfikacji obecnych kanałów dostawy i dystrybucji. Wprowadzenie wspólnej waluty niesie ze sobą także zagrożenia, które trzeba umiejętnie przezwyciężyć. Niekiedy źródłem problemów może być samo euro, które w przypadku zakłócenia równowagi makroekonomicznej pomiędzy poszczególnymi państwami, uniemożliwia zaistnienie automatycznego procesu dostosowania nominalnego. Sytuację tę można omówić na uproszczonym przykładzie Niemiec i Grecji. W systemie płynnych kursów walutowych, tak długo jak utrzymywał się wzmożony popyt na rezydencje wakacyjne zakupywane przez Niemców w Grecji, skutkowało to aprecjacją drachmy. Silniejsza waluta wywoływała efekt deflacyjny na importowane niemieckie dobra. Po wprowadzeniu wspólnej waluty wzrost popytu na greckie rezydencje objawiał się już nie przez aprecjację waluty, ale bezpośrednio poprzez wzrost cen. Wraz z rosnącymi cenami nieruchomości, na greckim rynku zaczęły rosnąć ceny innych dóbr (wpierw komplementarnych), co w rezultacie oznaczało wzrost inflacji. Co więcej ta sama wysokość stóp procentowych dla całego obszaru eurolandu oznaczała znaczne różnice w ich realnym poziomie. W krajach o wysokiej inflacji (np. Grecja czy Hiszpania) ich poziom był o wiele niższy niż w krajach o niskiej inflacji (np. Holandia czy Niemcy). W krótkim okresie taka sytuacja powodowała zwiększenie wzrostu gospodarczego przy utrzymaniu zwiększonego zatrudnienia, jednak już w dłuższym okresie taka sytuacja prowadzi do przegrzania gospodarki, powstawania baniek spekulacyjnych na rynku wybranych dóbr, a następnie do kłopotów sektora bankowego i wreszcie recesji.
Konsekwencje uczestnictwa w strefie euro
Zalety:
– brak wahań kursowych
– eliminacja kosztów transakcyjnych
– niska inflacja (strategia celu inflacyjnego EBC)
– niskie stopy procentowe
– większa przejrzystość cen
– stabilizacja finansów publicznych
– wyższa konkurencja i presja na wzrost produktywności
– dochody z senioratu międzynarodowego
Wady:
– brak autonomii monetarnej narodowych banków centralnych w ESBC
– konieczność ponoszenia kosztów konwersji walut narodowych na euro: wymiana i adaptacja urządzeń, organizacja szkoleń pracowników
– koszty sektora finansowego, w tym banków, z tytułu wyeliminowania marż zysku z różnic kursowych i transakcji zabezpieczających
Szanse:
– potężny rynek liczący ponad 300 mln mieszkańców daje możliwości rozwoju działalności gospodarczej
– integracja rynków finansowych, większa konkurencja sektora bankowego stwarza szanse obniżania kosztów pozyskania kapitału
– nowe źródła zewnętrznego finansowania przedsiębiorstw m.in. przez emisję obligacji w euro
– nowe strategie przedsiębiorstw obejmujące m.in. innowacje w polityce cenowej
Zagrożenia:
– możliwość wystąpienia szoków asymetrycznych
– niska elastyczność płac i cen oraz mała mobilność siły roboczej między krajami UGW
– brak mechanizmu wsparcia ze strony finansów publicznych na szczeblu federalnym
– możliwość wystąpienia wysokich deficytów budżetowych w poszczególnych krajach strefy euro
– ograniczenia w stosowaniu narzędzi polityki fiskalnej
– potencjalne straty i błędy wynikające z konwersji walut narodowych na euro
Euro w świetle optymalnych obszarów walutowych
Poszukując obecnych źródeł problemów w strefie euro należy pochylić się nad teorią optymalnych obszarów walutowych, opublikowaną w 1961r. przez późniejszego laureata Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla – prof. Roberta Mundella. Według twórcy teorii, optymalnym obszarem walutowym jest taki, który nie jest tak duży, aby można było go podzielić na regiony i wprowadzić odrębne waluty, ani jednocześnie tak mały, aby korzystniejsze było powiązanie jego waluty z walutą kraju sąsiedniego. Koszty, jakie niesie ze sobą utrata autonomii banku centralnego funkcjonującego w ramach unii walutowej, zależą od alternatywnych mechanizmów dostosowawczych wobec kursu walutowego. Możemy wymienić trzy alternatywne mechanizmy:
– wysoka elastyczność płac i cen,
– wysoki poziom mobilności siły roboczej,
– federalizm fiskalny.
Dopóki w grupie krajów strefy euro występuje synchronizacja cyklów koniunkturalnych, dopóty EBC może kontrolować wspólną politykę pieniężną i wspólna waluta przynosi wymierne korzyści, nie stwarzając kłopotów. Problemy zaczynają się, gdy w odrębnych krajach następuje rozbieżność faz cyklu koniunkturalnego np. w jednej gospodarce występuje dodatni szok popytowy, a w drugiej ujemny. W takiej sytuacji EBC nie może za pomocą swoich narzędzi prowadzenia polityki monetarnej przeprowadzić skutecznych interwencji w obu krajach, prowadzi bowiem jedną politykę pieniężną dla całego obszaru. Sposobem rozwiązania w/w problemów jest zastosowanie mechanizmów alternatywnych. Pierwszym sposobem redukcji asymetrycznych szoków jest dostosowanie płacowo-cenowe. W kraju gdzie zagregowany popyt przewyższa podaż, występuje silna presja na wzrost cen, które w średnim okresie redukują popyt do poziomu dostosowanej produkcji. W kraju ujemnego szoku popytowego sytuacja wygląda odwrotnie. Trzeba jednak pamiętać, że obniżenie cen i płac będzie wynikać z niewykorzystania w pełni zasobów siły roboczej, co będzie skutkować bezrobociem wyższym niż naturalne. Jeśli chcemy uniknąć takich procesów dostosowawczych, wyjściem z sytuacji może być zwiększona mobilność siły roboczej. Oznacza to, że niewykorzystane zasoby siły roboczej będą się przemieszczać do regionów o wysokim wzroście popytu i produkcji, tym samym będą hamowały presję na dostosowania cenowo-płacowe. Kroki ku zwiększonej mobilności siły roboczej w UE zostały już podjęte, tworząc strefę Schengen. Dzisiaj oczywistym jest, że otwarcie granic znacznie ułatwiło lecz nie rozwiązało całkowicie problemów migracji siły roboczej. W wypadku dostosowań cenowo-płacowych pracę przeważnie pierwsi tracą pracownicy niewykwalifikowani, nie znający języków obcych, a to właśnie brak znajomości języka stoi niekiedy na przeszkodzie w poszukiwaniu pracy w innej części kontynentu. Ponadto w chwili obecnej potrzeba w Europie również większej solidarności społecznej i tworzenia w nas wspólnej tożsamości jako europejczyków. Kolejnym, najbardziej niezawodnym sposobem dostosowań do szoków asymetrycznych, jest federalizm fiskalny. Z teorii optymalnych obszarów walutowych wynika, że kraje obecne w strefie euro mogą neutralizować niekorzystne cykle koniunkturalne za pomocą transferów budżetowych. Wymaga to jednak wspomnianej wcześniej, większej solidarności i silnego przywództwa w UE. Kraje znajdujące się o okresie dodatnich szoków popytowych musiałyby zwiększać dochody budżetowe z tytułu podatków tak, by inne kraje mogły zwieszać płatności transferowe. Prof. Paul De Grauwe analizował stopień dywergencji i elastyczności europejskich gospodarek. Realna dywergencja w UE zmierzona została jako różnice w stopach wzrostu PKB i poziomu zatrudnienia w poszczególnych krajach. Stopień elastyczności wynika zaś z mobilności międzyregionalnej siły roboczej i poziomu dostosowań płac. Wykres obrazuje, że warunek dostatecznego poziomu elastyczności w stosunku do dywergencji jest najlepiej spełniony w przypadku 5 krajów. W mniejszym stopniu spełnia go także 6 innych gospodarek UE. Niestety, ten warunek nie jest spełniony w przypadku wszystkich 17 użytkowników wspólnej waluty, nie wspominając już o potencjalnych członkach strefy euro. Inaczej mówiąc, koszty włączenia się do wspólnej unii walutowej są dla niektórych krajów większe od czerpanych z niej korzyści. Co jednak ciekawe wysoki poziom dywergencji może być z nadwyżką zneutralizowany przez dostateczną elastyczność, co udowadnia 50 zintegrowanych stanów w Ameryce Północnej.
Kryzys w strefie euro
Brak działań zwiększających realną konwergencję niektórych krajów to tylko jeden z wielu błędów, jakie popełniono w ostatnich latach w Europie. Nie ulega również wątpliwości, że niektóre kraje żyły ponad miarę, zadłużając się corocznie, utrzymując permanentny deficyt budżetowy i powiększając dług publiczny. Niektóre europejskie państwa zachowywały się tak, jak gdyby zapomniały, że kryteria konwergencji z Maastricht obowiązują nie tylko w dniu wejścia do wspólnej unii walutowej, ale i w latach późniejszych. Sytuację ostatniego piętnastolecia dobrze obrazuje krańcowa skłonność do konsumpcji dla poszczególnych krajów Eurolandu. Wskaźnik dla Grecji i Portugalii wynosi blisko 1,2 (patrz wykres nr 2). Oznacza to, że z każdego kolejnego zarobionego euro Grek i Portugalczyk przeznaczał na konsumpcje 1,2 euro. Nie dziwi więc, dlaczego to właśnie te kraje borykają się z największymi długami i problemami. Należy pamiętać, że wraz ze zwiększającą się wolnością, zwiększa się również odpowiedzialność, a koniec końców wszystkie długi trzeba będzie spłacić. Sporo do życzenia pozostawia także obiektywizm w weryfikacji spełnienia warunków konwergencji nominalnej państw objętych derogacją. W maju 2006 roku na podstawie raportu Komisji Europejskiej, władze UE uznały, że Litwa nie wypełniła kryterium inflacyjnego z Maastricht i tym samym nie zgodziły się na cofnięcie derogacji wobec tego kraju . Niemniej jednak niewypełnienie kryteriów fiskalnych, przez bagatela 8 z 11 krajów tworzących pierwotnie strefę euro nie przeszkodziło w jej utworzeniu . Następnie, niespełnienie kryteriów fiskalnych, nie było również problemem wobec Grecji . Być może konieczne jest odświeżenie warunków konwergencji nominalnej dla obecnych krajów objętych derogacją, choćby z uwagi na fakt, że byłe gospodarki postsocjalistyczne znajdują się na specyficznej ścieżce rozwoju nadrabiania zaległości pokoleniowych. Spełnienie warunków utrzymania niskiej inflacji i niskich stóp procentowych przy jednoczesnej konwergencji realnej, może się wzajemnie wykluczać choćby przez tzw. efekt Blassy-Samuelsona.
Przyszłość euro
Wspólna europejska waluta i pogłębiająca się dalej integracja wciąż ma przed sobą dobrą przyszłość. Potrzebne jest jednak zdecydowane działanie. Trzeba czynić wszystko, aby Europa powróciła na ścieżkę długotrwałego wzrostu gospodarczego, który prawie zawsze bazował na innowacjach zwiększających produktywność czynników wytwórczych. Wzrost oparty na innowacjach i dobrze wykształconym kapitale ludzkim to klucz do sukcesu. Inwestycje zwiększające umiejętności pracowników zwracają się poprzez zwiększający się efektywny czas pracy, natomiast ze względu na malejącą krańcową produktywność czynników wytwórczych, długookresowy wzrost gospodarczy jest możliwy dopóty, dopóki pojawiają się innowacje zwiększające produktywność. Należy tu także przywołać zapomnianą tezę prof. Michała Kaleckiego, że w w/w sytuacji „deficyt budżetowy finansuje się sam”. Dzieje się tak zarówno przy pełnym wykorzystaniu mocy produkcyjnych i cenowym dostosowaniu, jak i wówczas gdy istnieją niewykorzystane zasoby produkcji i występuje ilościowe przystosowanie. Muszę się również zgodzić z opiniami prof. Danuty Hübner i prof. Nouriela Roubiniego, że potrzeba nam więcej spójności społecznej i partnerskiego działania, które może się ziścić tylko pod autentycznym przywództwem politycznym w imię interesów wszystkich europejczyków. Należy również pamiętać, że w euro trzymanych jest obecnie już prawie 27% światowych rezerw walutowych, co świadczy, że los eurolandu ma znaczący wpływ nie tylko na Europę ale całe globalne finanse.
Wnioski końcowe
Reasumując, możemy nakreślić dwie wizje przyszłej Europy. Albo będziemy przemieszczali się do przodu w stronę zwiększonej integracji ekonomicznej, fiskalnej i politycznej, albo będziemy cofali się w kierunku dezintegracji, rozpadu i bardziej intensywnego kryzysu finansowego. W drugim scenariuszu z pewnością wystąpią upadki po stronie rządów i banków, a niektórzy członkowie strefy euro będą z niej wychodzili i przejdą na walutę krajową. Jeśli chcemy uniknąć takiej wizji, musimy zmierzać do przodu, przywrócić rozwój i konkurencyjność, zacieśnić współpracę wewnętrzną i bardziej otworzyć się na świat. Istnieje zatem bardzo długa lista kroków, które muszą zostać podjęte. Poniżej nakreślonych zostało 10 najważniejszych punktów:
1. EBC powinien obniżyć stopy procentowe, aby przywrócić wzrost w strefie euro.
2. Euro jako waluta powinna być słabsza, aby konkurencyjność mogła zostać przywrócona w krajach peryferyjnych strefy euro.
3. Jeżeli kraje peryferyjne strefy euro mają wprowadzać fiskalne mechanizmy oszczędnościowe, to powinniśmy mieć więcej bodźców sprzyjających wzrostowi. Jeśli nie zostanie stworzonych odpowiednio wiele bodźców, to należy powstrzymać większość tych mechanizmów oszczędnościowych do średniego horyzontu czasowego.
4. Potrzebne jest wsparcie płynnościowe dla rządów takich jak Hiszpania czy Włochy, które są wypłacalne, a nie płynne, bo w przeciwnym razie będzie to samospełniająca się przepowiednia.
5. Rynki powinny redukować zadłużenie krajów i banków, które są niewypłacalne, takich jak Grecja i potencjalnie Portugalia czy Irlandia.
6. Należy dokapitalizować i to w bardzo szybkim czasie banki europejskie. W przeciwnym razie kryzys kredytowy będzie jeszcze bardziej dotkliwy. Kiedy nie będzie wzrostu akcji kredytowej, nie będzie wydawania pieniędzy i w konsekwencji nie będzie wzrostu gospodarczego.
7. Być może wystąpi potrzeba stworzenia bardziej uporządkowanych metod, aby pozwolić krajom, które nie są w stanie utrzymać się w strefie euro, wyjść z tej strefy w sposób uporządkowany, a nie chaotyczny i nieprzemyślany.
8. Średnioterminowo trzeba wprowadzać oszczędnościowe mechanizmy fiskalne, aby rządy były wypłacalne.
9. Należy wprowadzić reformy strukturalne, które wspierają wzrost produktywności i przybliżają do konwergencji ekonomicznej, a nie do dywergencji.
10. Europa musi mieć trwałe przywództwo polityczne z jasno ukierunkowaną wizją rozwoju. Występuje wyraźna potrzeba spójności społecznej i porozumienia pomiędzy 17 członkami strefy euro, albo nawet 27 krajami, na temat działań politycznych, które będą prowadziły do zwiększonej ekonomicznej i fiskalnej integracji UE i ostatecznie do integracji politycznej. Warunek ten jest konieczny, ponieważ bez przywództwa i bez woli politycznej Europa zamiast iść do przodu, dojdzie do dezintegracji.
Jak widać, jest bardzo wiele do zrobienia i wymaga to silnej woli politycznej, aby Europa i strefa euro mogły trzymać się razem. Sukces z pewnością można osiągnąć, trzeba jednak działać szybko, bowiem czas na działanie to nie dziś czy jutro, ale wczoraj. Decyzje, które muszą zostać podjęte, są niezwykle trudne z politycznego punktu widzenia, niemniej jednak wydają się niezbędne, jeśli w przyszłości ma się ziścić wizja ojców założycieli Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali – silnej, zjednoczonej Europy. Poeta Antoni Słonimski powiedział kiedyś, że Polska to piękny kraj, w którym wszystko jest możliwe, nawet zmiany na lepsze. Głęboko wierzę, że Europa jest równie piękna i zmiany na lepsze są również możliwe.
Zapraszam do dyskusji o Euro!
Pozdrawiam!
(2160.) A must! One ought to read an excellent book „Why Marx Was Right” by Terry Eagleton (Yale University Press, New Haven & London 2011, pp. 258). It’s amazing how useful one can find the Marx thoughts at the current stage of developments. There is nobody in the recent history who’s made such great influence at the course of worldwide changes as Karl Marx. To this end everybody must agree. And from here most of the people – that is, the people thinking a little bit more than necessary – have their own views and they believe, most of the time, that such views are either non-Marxist or just clear anti-Marxist. That is so because of dominating social thinking stereotypes, overwhelming misinterpretation of the true Marxist train of thought which contemporary, in most of the cases, is as accurate as some century and a half ago. Surprise? Indeed, it is…
True; the world has changed since “Communist Manifesto” and “Das Kapital” in a way even the God wouldn’t expect. All the more so the greatest philosophers. Interestingly enough, Karl Marx has written very little about the future. He hadn’t design any blueprint neither for socialism nor the communism, yet he envisaged the collapse of capitalism under the burden of its own flaws.
It would be exciting to read a book attempting to show what somebody like Marx – or still better, Karl Marx himself – would say now, at the time of great neoliberal capitalism crisis of 2008-12. The author of this splendid work, “Why Marx Was Right”, doesn’t try to do it. After all, it would be the fiction, and Terry Eagleton is far from it. In an intelligent way, with great deal of knowledge of both, the facts and the theory, even with good sense of humor wherever appropriate, he analyzes the actuality of ten most standard claims where Marx supposedly was wrong while indeed he was right.
By applying his analyzes through the prism of contemporary events and processes – from competitiveness to natural environment, from position of working class to the stance of financial sector, from globalization to politics, etc. – he proves that actually most of the time (if not all of the time) Marx was right.
Was or has been? Has been or still is? Is or will be? These are not just grammatical or linguistic questions. To find your own answer just do read the book and get out of the dominating stereotypes! To be sure, it won’t made you a Marxist yet it will help to understand what and WHY is going around. It’s worth your time. Even if some will stay his or her course, one must understand that there is a need to have much more strong counter-arguments to discuss the issue of our permanent concern.
(2159.) How long one can standstill at the crossroads? Well, quite a long time. At least this is the case of Ukraine, the vast country off area of slightly over 600,000 square kilometers and about 45 million people, with strategic position between the West and the East. While the history supposedly had ended already twenty years ago, in Ukraine it does continue. With a confusing results.
Only three weeks ago I’d returned from a brief visit to Lviv, in Western Ukraine, close to border with Poland, which since certain time is seen there as “West” – the direction towards looking seems to predominate. Yesterday I’ve come back from Dnepropetrovs’k, in Eastern Ukraine, closer to border with Russia (yet some 360 years ago nearby was the border with Republic of Poland, or Rzeczpospolita as it’s been known), where the feelings of the people are mixed – pro-Western and pro-Eastern at the same time. A kind of crisis of identity still prevails, although much less within the young generation than among their parents and great-parents. Thus, there is a huge question mark: whither Ukraine? Towards the European Union or to further reintegration with Russia, and possibly some other post-Soviet republics? As of today both scenarios are plausible and lack of a clear destiny is one major factor of reforms policy muddling-through.
One entirely unrealistic dream is to join the EU soon, with the existing institutions. This is absolutely impossible. The Ukrainian style of market economy and political organization is dominated by oligarchical structures and corrupted bureaucracy. Although there is a lot of local democracy and certain fundaments for civil society, all these are far away from the values and institutions which are at the core of the European Union. The things must change a lot, and changing the things a lot doe take time.
Ukraine – a beautiful country, with rich culture and nature – has great potential for economic growth. Presuming proper structural reforms and institutional building occur, one may envisage feasibility to double national income in a decade. It is still very low, firmly below the 1989 level because of mismanagement of transition thus far. GDP per capita, at the purchasing power parity, stands currently at just 7,200 USD while in Poland almost three time that much, 20,000, and in Russia 16,700. It stands now even lower than in 2008 due to sharp contraction in 2009 when GDP fell by as much as 14.5 percent – one of the largest dip in the world at that time. In 2010-11 it increased, on average, by 4.7 percent. A pity, since under better market institutions and reasonable policies – as well as an alternative, more market-oriented values – it could be much more. Production can grow in the medium term by 6-7 percent per year, but it will not happen if the current structural and political stalemate continues.
It’s May 2012 already, so the gorgeous spring has come to Ukraine too, although still it’s difficult to feel it in the economic and political air. Hopefully, Ukraine will be in a long-run as much on the mouth of the world as a prosperous country as it will be soon due to co-hosting with Poland the Euro-2012 football championship. The thing change but not by just passing of the time. The change calls for a vision and leadership, long-term strategy and political commitment. Unfortunately, all these are in a deficit.
(2158.) Panie Profesorze. Czy zgodzi się Pan iż paradoksalnie niepokój o sytuację w Grecji okazał się korzystny dla państw strefy euro, a także dla np. Polski? Euro tanieje wobec głównych walut świata, co nakręca koniunkturę w jego strefie, a ropa tanieje.
(2157.) @ Pan Frohlich (wpis 2154).
Latam do Chin rozmaitymi liniami. Ostatnio m. in. Aerofłotem, Austrian, Lufthansa, China Air – w zależności od rozkładu zajęć, bo mój budżet czasu jest wyjątkowo napięty. Kiedyś – pierwszy raz, w 1989 roku – leciałem LOTem bezpośrednio z Warszawy. I cieszę się, że znowu jest to możliwe. Likwidacja tego połączenia była oczywistym błędem.
(2156.) EURO ZONE CRISIS
The roots and the ways out
Executive Summary
In this project I will look at the current crisis in Euro zone. I will concentrate on the impact on most affected countries and the predictions for the future. I will search for the possible solutions of the situation and the processes which will make it possible to improve the situation.
1. Introduction
“The euro zone crisis is now threatening to become a global systemic crisis with contagion spreading beyond periphery European countries” said Michala Marcussen, global head of economics at Societe Generale in France.*1
Both action and inaction on Europe’s zone crisis appear to lead to a worsening of the already unpleasant situation, from which escape seems difficult. Nevertheless, European Union policymakers and the European Central Bank (ECB) made a number of errors that exacerbated, in other words to make worse the growth challenges faced by the European Union region. First they mishandled Greece’s problems – allowing the crisis to jump into Italy and Spain and ultimately to impact the real economy of core countries.
Fear of contagion has prompted market turmoil and resulted in an interbank lending drought that came close to paralyzing Europe in early September.
The world is at a crossroad. There is a desperate need for global growth, and companies and investors need to know where it is coming from and what will drive it. However the source of economic expansion is unclear.
2. Speculation of the breakup of the Euro zone
Economists, mostly from outside Europe, and associated with Modern Monetary Theory and other post-Keynesian schools condemned the design of the Euro currency system from the beginning because it ceded national monetary and economic sovereignty but lacked a central fiscal authority – saying that faced with economic problems, “Without such an institution, EMU would prevent effective action by individual countries and put nothing in its place.”*3 Some non-Keynesian economists, such as Luca A. Ricci of the IMF, contend the Euro zone does not fulfill the necessary criteria for an optimum currency area, though it is moving in that direction. As the debt crisis expanded beyond Greece, these economists continued to advocate, albeit more forcefully, the disbandment of the Euro zone. If this is not immediately feasible, they recommended that Greece and the other debtor nations unilaterally leave the Euro zone, default on their debts, regain their fiscal sovereignty, and re-adopt national currencies.
Bloomberg suggested in June 2011 that, if the Greek and Irish bailouts should fail, an alternative would be for Germany to leave the euro zone in order to save the currency through depreciation instead of austerity. The likely substantial fall in the Euro against a newly reconstituted Deutsche Mark would give a “huge boost” to its members’ competitiveness. Also The Wall Street Journal conjectured that Germany could return to the Deutsche Mark or create another currency union with the Netherlands, Austria, Finland, Luxembourg and other European countries such as Denmark, Norway, Sweden, Switzerland and the Baltic. A monetary union of the mentioned current account surplus countries would create the world’s largest creditor bloc that is bigger than China or Japan. The former president of the German Industries, Hans-Olaf Henkel suggested that “southern countries” could retain their competitiveness through a greater tolerance for inflation and corresponding regular devaluations, once they are freed of the “straitjacket of Germanic stability phobia”.*4 The Wall Street Journal added that without the German-led bloc a residual euro would have the flexibility to keep interest rates low and engage in quantitative easing or fiscal stimulus in support of a job-targeting economic policy instead of inflation targeting in the current configuration.
German Chancellor Angela Merkel and French President Nicolas Sarkozy have, however, on numerous occasions publicly said that they would not allow the Euro zone to disintegrate and have linked the survival of the Euro with that of the entire European Union. In September 2011, EU commissioner Joaquin Almunia shared this view, saying that expelling weaker countries from the euro was not an option: “Those who think that this hypothesis is possible just do not understand our process of integration”.*5 Furthermore, also former ECB president Jean-Claude Trichet denounced the possibility of a return of the deutsche mark and defended the price stability of the euro.
Some think-tanks such as the World Pensions Council have argued that a profound revision of the Lisbon Treaty would be unavoidable if Germany were to succeed in imposing its economic views, as stringent orthodoxy across the budgetary, fiscal and regulatory fronts would necessarily go beyond the treaty in its current form, thus further reducing the individual prerogatives of national governments.
On 26 December 2011, Jim Rogers in an interview with the BBC responded to the assertion that the euro was responsible for the crisis saying, “No, absolutely not. It’s not the euro. The world needs the euro or something like it to compete with the US dollar… The euro zone as a whole is not a big debtor nation. The euro zone has some debtor problems, some debtor nations, debtor states, but it’s not a big, big problem. The euro is good for the world. It needs to work.”*6
3. Euro debt crisis – an analysis
3.1 Introduction:
Historically, financial crisis have been followed by a wave of governments defaulting on their debt obligation .
Foreign Currency leads to, or exacerbate, sharp economic downturns, low government revenues, widening government deficits, and high levels of debt.
Greece is currently facing a classic sovereign debt crisis.
Before one could even think of the end of great recession of 2008, Greece gave birth to another crisis. Greece debt crisis is actually an evolution of the global crisis. Greece allowed deficits from Central bank and government bonds to pile up. Greece debt came to light in 2009.
3.2 Causes of debt crisis:
Years of unrestrained spending, cheap lending and failure to implement financial reforms left Greece badly exposed when the global economic downturn struck. The debt levels and deficits that exceeded limits set by the Euro-zone were revealed & exposed. End of 2011, the national debt of Greece is put at €219 billion which is 166% of its GDP. The country’s deficit (its expenditure in comparison to its revenue) is more than 13%.*7 On it’s back rose the crisis in other countries by the, so called, domino effect which is now leaking almost all over Europe.
In very simple words for years now politicians have been spending more money than they had and either borrowing or (even worse) printing more money driving their countries towards default. At some point it had to show…
Of course it’s not only that but so called bad economy in general. China, who’s keeping its currency rates extremely low, kills (almost) the whole world’s competitiveness and Europe or the US can feel that the most.
4.1 European economy :
The Greek debt crisis has had a domino effect on Europe. It has reduced the confidence in European economies fiscal deficit and public debt have gone beyond the ceilings regulated by the Stability and Growth Pact (SGP). On April 27, Standard & Poor’s decreased the Greek debt rating to “junk” amidst fears of default.
Yields on Greek government two-year bonds rose to 15 percent following the downgrade, and stock markets worldwide declined. By the year end 2011 euro zone countries and the International Monetary Fund agreed to a €219 billion loan for Greece. Europe’s finance ministers approved a comprehensive rescue package worth almost a trillion dollars aimed at ensuring financial stability across Europe.
4.2 US Economy:
An European Euro debt crisis could at least affect the US economy in the following two aspects. First, the devaluation of the Euro triggered by the debt crisis will make American exports more expensive. Euro has depreciated against US dollar by nearly 15% (from 1.44 to 1.23). government spending and exports have been the only two growth engines of the American economy With tepid consumer demand and very weak labor market, consume- spending recovery is less likely to be quick and robust. One way to spur corporate spending is to sell overseas.
The second big worry remains with the banking sector The financial markets across the Atlantic are highly integrated with each other and hence affect each other.
5. Recommendations
Five Ways to Survive the Euro-zone storm
5.1 Curb your need for working capital
The stock market volatility created by the European crisis will make investors fearful and thus restrict the flow of capital. Emerging companies and technologies need capital to grow. The economic crisis makes it difficult to raise money in new-issuance equity markets.
Therefore, the company must use a very special alternative to manage its working capital. That involves bringing in “a third-party leasing company or factor bank [that] will actually hold the asset on its balance sheet, and that relieves both our working capital requirement as well as [that of] our customers or distribution partners.
5.2 Spread out your revenues
Uncertainty about the crisis may have caused some large companies to delay signing contracts with new business partners or renewal of contracts with existing partners.
Therefore, a proposal for signing of contracts that are multiyear, ensure revenues of a certain amount coming in regularly per month for three years or five years. So money comes in up front, and it doesn’t hamper the companies forecasting and predictability.
5.3 Go debt-free
`In other words, a company owes nothing to anyone! In addition, lack of debt, generates a great deal of cash — an average of 25 cents of every euro of revenue in free cash flow, for instance. Armed with such balance-sheet strengths, the company is pursuing a counter-cyclical strategy. These times of uncertainty are a good time for companies to invest, by putting money into developing new technology and hiring of skilled personnel.
5.4 Remain cold-headed
Don’t launch a business or expansion that depends on
a) a strong euro
b) generous funding from a European bank
c) avoiding recession in 2012.
6. CONCLUSION:
Could we solve the euro crisis by allowing the defaulting countries leave the union? A country leaving the European Union could cause massive damage.
If the Greeks leave, or the Italians leave, or the Spanish leave, then the whole Euro-land will be in economic turmoil.. With a legacy local currency or currencies redenominated versus the euro, undercapitalized European banks would face write-downs of the sovereign debt they hold, since the banks classify these assets as “held to maturity.”
The write-downs would be significant even if the breakaway country doesn’t technically default on its sovereign debt.
The crisis won’t stop for a period of time till all the debt obligations in euro-zone are not cleared The situation is, because the euro countries are dependent on each other. Hence the countries are not able to repay the debt to countries they borrowed from and hence the lender is in a threat of going into debt crisis.
7. References:
Kolodko, G.W., (2011) “Truth, Errors, and Lies: Politics and Economics in a Volatile World”, New York, Columbia University Press
1.http://www.societegenerale.com/en/our-businesses/retail-banking-and-financial-services
2.http://www.spiegel.de/international/business/0,1518,784497,00.html
3.http://article.wn.com/view/2011/12/20/Eurozone_crisis_live_UK_refuses_to_contribute_to_200bn_IMF_p/
4.http://newdirectionfoundation.org/henkel-split-the-eurozone-to-save-europe/
5.http://article.wn.com/view/2011/11/19/The_European_Debt_Crisis_Will_the_Weaker_Member_States_Leave/
(2155.) Panie Profesorze!Czuję nieznośny fetor dochodzący od sposobu uchwalania zmian w ustawach emerytalnych,kto psuje powietrze to wiem.Chciałbym poznać Pańską opinię o podłożu z którego on się wydobywa i dlaczego.Z poważaniem.
(2154.) Szanowny Panie profesorze Kołodko,
Przeczytałem właśnie Pańską książkę „Świat na wyciągnięcie myśli”. Pisze w niej Pan, że wielokrotnie był Pan w Chinach (w praktyce jest tam Pan co roku). Mam pytanie: jaką linią lotniczą Pan latał? Mam nadzieję, że wie Pan, że Lot Polish Airlines uruchomił ostatnio bezpośrednie połączenie do Pekinu. Czy przesiądzie się Pan do Lotu ?
Pozdrawiam,
Paweł Fröhlich
(2153.) The systemic causes of economic crisis
Economic globalization is the main topic in today , the economic situation of each country is affecting global economy. World distribution of wealth has undergone tremendous changes, in stark contrast to the rapid development of emerging economies and the economic slowdown in developed countries.
The emergence of each economic crisis would lead to social and economic change of the distribution system.
There are six reasons for systemic economic crisis:
1. Trade imbalance in merging and developed countries
2. Inappropriate monetary policy by the Federal Reserve
3. Excessive speculation in the market due to lack of supervision by the Government
4. Cyclical nature of the financial crisis.
5. Aging problem of the population.
6. Lack of unified actions of European economy
Imbalance in trade and economic growth in emerging countries and developed countries:
The United States and the EU depended excessively on imports and imposed restrictions over high-tech products export, resulting in a huge trade deficit, while there are trade surpluses for the emerging countries. But part of the reasons are related to society and culture. For example, China’s incomprehensive pension system and its savings culture lead to a high saving rate. We can see in the situation of import and export of China and the United States. There is trade deficit in the United States for many years.
Inappropriate economic policies by the Federal Reserve is one of the reasons for the 2008 financial crisis:
The Fed made a mistake in 2008 causing interest rates maintaining at a very low level. Under the influence of low interest rates, banks ignored the risks in pursuit of high returns, leading to the real estate bubble.
Why did the real estate bubble emerge?
Banks of America loaned to customers with very low interest rates without or seldom verifying the customer’s basic financial information. When the real estate bubble bursted, banks’ reputation was harmed and bad debts increased, causing problems for banks to generate cash.
The U.S. government letting the bankruptcy of Lehman Brothers to happen is also one of the reasons.
Government lack of supervision over the market led to excessive speculation in the market:
The responsibility and objective of banks is to create value for shareholders. They may sometimes ignore the rule or law in order to reach the objective, so reasonable supervision by the government is needed. Yet the U.S. government did a little banking supervision. Banks pursued profit maximizing activities and created a complex and diverse financial derivatives. Financial innovations had low transparency in risk distribution and risk measurements were insufficient. A large extent of trading of financial derivatives led to increase in activities of financial institutions and accounting statements of financial institutions had low transparency. Financial regulatory authorities failed to make timely and correct judgment over the risks of the financial system.
The cyclical nature of the financial crisis:
Aging problem of the population:
With the aging of the population, relationship between supply and demand of the commodities in the market changed. Aging of the population resulted in a decline in demand.
Hu Siyuan
Number:23272
(2152.) The word “globalization” has become a key word for the process happening in the past decades in the world. However the most present era of globalization in economy has begun approximately in the late 1970s. The crucial elements of it are financial liberalization, trade liberalization and of course expansion of multinational companies on a huge level. People nowadays argue about the globalization’s positive impact on the whole economy including all the social classes and most importantly the poor people which form the largest group out of the whole population of the world. In this essay I will try to show the effects of globalization on the poorest from two perspectives – positive and negative.
There are many defenders of the theory that globalization is a win-win situation for both rich and poor. They claim that the globalization provides a lot of opportunities for poor and rich countries to gain off of it. Globalization is believed to lead to growth and therefore reduce poverty. The argument of growth lowering poverty can be found in Adams Smith. He argued in the Wealth of Nations: “while the society is advancing to further the acquisition…the condition of the laboring poor, of the great body of people, seems to be the happiest” (Smith, 1937, p.81). He then argues that the benefit from growth supply the poor “the comfortable hope of bettering his conditions, and of ending his days perhaps in ease and plenty” (Smith, 1937, p.82).
The Africa, which is commonly known is a continent that consist of those that are living on the lowest standards and for the lowest amounts of money. David Dollar of the World Bank (2007 claimed that the globalization has been advantageous for the huge part of the poor people. He has said that the amount of the poorest people (those that live on less than 1$ a day) has lowered for the first time in the history. He pointed out that the within-country inequality has not been growing during the time of increased globalization. Dollar also claimed that the growth rates in poor countries have increased and are surpassing the growth rates of the rich countries which has never happened before. Dollar’s estimation of the most poor people shows decrease from 40.4.percent in developing economies (1985) to 21.1 percent (2001). This represents the difference of approximately 375 million people in the world. On top of that the growth rate in developing countries has increased from 2.9 percent (1960) to 3.5 percent (2000).
However there are many critics of globalization. They are trying to unfold the dark side of the globalization which is not shown by the pro-globalists. One of them is Thomas Pogge who claims (2007) that the amount of people living for over 30.000$ per capita in industrialized countries were by that time over 1 billion, compared to 1 billion of people living on 93$ per capita. On top of that, 1 billion people living in industrialized countries are controlling around 80 percent of the global product, while compared to 0,3 percent of it controlled by 1 billion in developing countries (Pogge, 2007, p. 132). He claims that globalization is making the very poor suffer economic and social exclusion. In opposition to Dollar, Pogge says that the poorest are getting much less than many others from the globalization. He points out that the inequality is impervious, which means that it’s very difficult or even impossible for the poor to improve their lives to experience even slightly comparable life as the people of the industrialized world, while the middle class will probably never experience the life of a poverty. Pogge also states that the inequality is avoidable, which means that the better-off are able to significantly improve the situation of the worse off while they don’t suffer by becoming poor themselves (Pogge 2002, p. 198). Global institutions and global rules are blamed as the weakness of globalization by the critics for the constant marginalization of the poorest. Pogge (2007) continues that a wealth of the community and distribution of the resources are influenced mostly by the social rules, norms and practices of that community. As a result, in order to evaluate the impacts of globalization, an assessment of global practices and rules has to be done. To Pogge, the profits of globalization haven’t reached the poorest due to the global practices which have only greatly increased the benefits of the richest elite in developing countries and rich corporations as well as single rich people of the advanced countries. Things happen the way they do because many things happen at the same time. Summarizing the arguments of critics of globalization – they tend to focus on the gains from globalization to the ruling elites, while the poorest are yet to be profiting from it in the developing countries.
Concluding I want to point out that globalization has brought colossal gains for the developing countries which possibly would’ve never been attained without the globalization. The world’s biggest exporter and the world’s biggest auto market is for the first time in the history the developing country. On the other hand, the gains of the developing countries have impacted majority of the poorest people less. There’re many reasons behind that. Examples can be lack of skills of those poorest people and inability to gain them, but on the other hand there’s also high level of corruption that is stopping money flow to the poor. Anyway the truth is, that the inequality between the poor and the rich is constantly increasing. The few richest are gaining at the expense of the millions of the poorest. However it can’t be said that the globalization is stopping the poor from increasing their quality of life. But it could’ve helped them much more, only if people would not be as selfish as they are and if they tried to think about others as valuable human beings as well.
References:
Dollar, D. (2007), Globalisation, Poverty and Inequality since 1980
Pogge, W.T. (2002), World Poverty and Human Rights: Cosmopolitans Responsibility and Reforms
Pogge, W.T. (2007), Why Inequality Matters
Smith, A. (1937). An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations
(2151.) “Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podwyższyła w środę stopy procentowe o 25 pb do 4,75% w przypadku głównej stopy referencyjnej, podał Narodowy Bank Polski (NBP) w komunikacie w środę.” Podnoszenie stóp procentowych w obecnej sytuacji to poważny błąd polityki gospodarczej. To nie jest żadna “przełomowa” decyzja, jak głoszą ponoć niektóre media, tylko decyzja nierozważna, wręcz szkodliwa. Podwyższenie stópm procentowych nie wywrze żadnego wpływu na wysokość stopy inflacji, przyczynić się natomiast może do jeszcze większego spowolnienia dynamiki gospodarczej niż to, na które skazała nas już zbyt restrykcyjna polityka budżetowa rządu. Tempo wzrostu produkcji obniży się jeszcze bardziej, poniżej 2,5 proc. (zmiany PKB) i znowu wzrośnie bezrobocie.
(2150.) Panie Profesorze!
Kiedy wreszcie ekonomiści wrócą na swoje miejsce – pomocników przy realizacji celów społecznych a przestaną być kapłanami PKB, stóp procentowych i innych szaleńczych wskaźników, których jedyną rolą jest poprawianie statystyk całkowicie oderwanych od potrzeb ludzkich?
(2149.) Lately we hear about crisis on daily basis, they talk about it in news, write about it in the newspapers, even in households people start counting money more carefully just mumbling “my god the crisis is approaching ”. But how did it actually originate, what were the factors that enlarged it to such a ridiculous volume. Was it greed, maybe foolishness, or just incompetence?
The crisis as it happened in 2008, and this might be great generalization, is an obvious example of principal agent and of course moral hazard problem. The matter in fact is way more complex and we cannot just simplify it to those 2 categories but this represents the general idea. It lies deeply in human nature, frailty or even disability to resist temptation of gaining the benefit regardless the outcome. People that were responsible for well being of the country and its development were rather pursuing their own interest and benefit then, rather than benefiting the country as a whole; and in fact knew that they could not be prosecuted and caught and hence face no consequences for their actions .Government was meanwhile deregulating the financial sector believing that the free markets would ensure safety of the consumers and investors. It came as no surprise that crisis originated in United States, the country very active in field of neoliberalism. As I may quote this could not happen in “China that was still rather closed that opened, Africa being highly unattractive, or insolvent Latin America” but happened in US where the “neoliberal intellectual trend became main political view”. The country focused more on the private sector of the market, promoting privatization of as many companies as it was possible, diminishing the role of the government as it was .People had embraced the idea that “Government was the problem and not the solution”.
Crisis itself did not happen in period of 2 or 3 years. It was ongoing process started already in 1980s. After 40 years of constant growth, people started making more risky decisions in order to earn more money creating the big bubble and inflating it day by day. Market was dominated by just a few big corporations, that were able to control most of the investments destabilizing the economy and creating the out of control industry. Companies knew that they can take more risky decisions since it was not their own money they were “betting” with. Greed and plain stupidity, those are the factors that influenced crisis mostly. The phenomenon of recession is well know and at times its unavoidable, the economy is in constant movement like a sinusoid it has its ups and downs. Though the final outcome that results we see on our daily basis till this day was absolutely avoidable, but people responsible for predicting it did nothing to even minimize the damage.
Then came the crash in 2001, where commissions or regulators did nothing to prevent promotion of already failing internet companies. The time where were discovered cases, of laundering money in big corporations, corruption within regulatory departments, or fraud. Since the financial sector is in constant movement and improvement, people find new ways of providing so called “risk free investments”, which in the end, end up being even riskier. The newest discovery of that period was the usage of derivatives for betting, which were extremely deregulated instruments. Commissions tried to prevent somehow using them by imposing act of regulation, though not longer after it was banned. This resulted in absolute boom in the use of the derivatives on the financial market, especially by the biggest investment bank in United States.
The American Dream, or actually dream of every American to live it. Everyone wants a big house, where he or she can every day sit down with his/her family, take shelter and have dinner. Not everyone can afford it, but people were actually convinced that despite the poor income and living situation, still can have all of this. If the situation on the market was still the same, as the people taking mortgage loans, paying back every month or so, to local lenders problem would not be so big since actual lenders were very careful with the amounts they were able to lend. When banks decided to reform the debt system creating so called CDOs(Collateralized Debt Obligation) where the actual lender was not responsible if the loan was paid back created problem that was actually the two way street. First people started to take more riskier loans, with no coverage by their income, so called “ninja loans”, and lenders started giving out the greater amounts of money. This was called a securitization food chain which created a boom in real estate sector. Further on since people had no possibility to pay back the loan the real estate suffered recession, Due to excess supply and over bloated housing inventory.
The final event that actually caused the bubble to burst was the creation of the CDSs by an AIG insurance company, which basically were just insuring CDO investments. If the value of the debt would not be paid company would repay the investor the actual amount. When the investment banks saw that the economy is actually so deregulated that the final outcome would be a collapse they started betting against all the CDOs while still telling the investors that it is a legitimate investment. Then question is how is it possible that most of the investments were still rated AAA or AA+ few days before the final collapse and the investment banks did nothing to even inform investors about the risk.
In conclusion at the expense of so many lives in USA and around the world, few people got extremely rich and made thousands extremely poor. And the most important factors I think enlarging the crisis were greed, selfishness and maybe a poor judgment, but I refuse to believe in the last one.
(2148.) The purpose of this essay is to develop and explain the current crisis that is suffering the euro-zone and how it can be solved. Nowadays, we are living a very important crisis of the sovereign debt in the euro- zone. It consists that the markets refuse to buy the national debt of some countries because they consider it as dangerous or ask them to pay a very high interest rate which is no longer sustainable for the countries.
Origins of the crisis: We can observe two important factors which provided this current national debt crisis.
1) Some economies are not competitive in the euro zone: Before the creation of the euro zone, all the countries had their own currency. This meant that when hard times of crisis arrived to the country, if they economy was not competitive enough, they can use the devaluation as a way of becoming again competitive in a short period of time. But, after the creation of the euro-zone, all the countries renounced to their own currency and agreed to use the euro currency which its monetary policy is controlled by the European Central Bank. Nowadays, some countries like Spain, Greece or Portugal realized the fact that they are not competitive enough and they need to devaluate their currency but they cannot longer do this anymore as they lose the control of the monetary policy in favor of the European Central Bank.
2) Bail out plans for the financial system and massive public spending: Another factor that we need to remark to explain this national debt crisis is that some countries used a lot of money to save their financial system, like the example of Ireland. Other countries made a great public spending following the Keynesian model and trying to stimulate the economy. The result of both policies was a high increase of the public deficit which rose up quickly the total national debt of the country. Now, the markets are afraid of the capacity of these countries to return all this debt and they are asking for a higher interest rate to the countries which they consider that are more risky of avoiding their compromise of returning the money.
These two causes produced that nowadays some countries like Spain has to pay more than 6% of interest to sell its new national debt to the market and other countries like Greece paid even more. This situation was no longer sustainable because as the economic theory says, the maximum profitability that you can obtain with the public investments is 5% which means that if you are asking money and paying for it more than this quantity you are putting in danger the future of the country because you will not be capable of turning the money back. For the cases of Greece, Portugal or Ireland, the European Union agreed finally to bail out them borrowing them money at 5% which was much less than what the markets were asking to them. It was supposed that with this action, the countries will gain time to apply measures for cutting their national expense without needing to ask for more money to the markets. But the effects of that plans were not the expected with the exception of Ireland which is performing quite good. Also, we have to emphasize that now are in danger countries like Spain or Italy which are considered too big for being rescued. For this reason we have to find new solutions.
Possible solutions for the euro zone:
– Leave the euro zone: As it’s demonstrated that some countries are not competitive enough to have the euro currency, it could be a good solution for them to leave it and introduce again their own currency. With this solution they could try again to devaluate its own currency and become more competitive in a short period of time.
– Make a sharp reduction of the salaries: With this measure you will achieve a gain of competitiveness as well but it will have a great social impact. It doesn’t seem viable for the bad popularity that the measure brings with it.
– Reduce the total debt of some countries with a controlled bankruptcy: This consists in assume that an important part of the debt of the country will not be repaid. With this measure you will reduce sharply your total amount of debt. The problem of that is that markets will not trust you in a period of time and they won’t borrow you money as you didn’t pay in the past. But if you can make that the economy recovers, after some years, probably the markets will borrow money to the state again as it happened with the Argentina case in the last decade.
– Direct Intervention of the Central Bank: This could be in my opinion the best solution possible. If the central bank borrows a lot of money to the states which are suffering more, they will not need money for a period of time. The stated will have enough time to make the necessary reforms to their economies without the pressure of the markets asking you for astronomic interest rates for finance you. The only problem of this measure could be the apparition of inflation and that the governments become relaxed in applying the needed measures. For the inflation I think it will not be a strong problem as we are still in crisis and for the application of measures the Central Bank could impose some strict deadlines to do the measures with great punishments if they were not accomplished.
(2147.) Wyborcze zwycięstwo Hollande’a było powszechnie oczekiwane. Stoi on w obliczu trudnych wyzwań, ale ma w pełni rację, gdy akcentuje konieczność prowadzenia prowzrostowej polityki gospodarczej. Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić w obliczu istniejących ograniczeń, w tym budżetowych.
We Francji aż 56 procent PKB (najwięcej spośród krajów Unii Europejskiej) przechodzi przez budżet poprzez podatki i wydatki, nie byłoby zatem rozsądne dalsze zwiększanie tych ostatnich. W tych pozycjach, gdzie muszą one wzrosnąć w celu rozkręcania koniunktury, środki powinny brać się z ograniczania innych pozycji po stronie wydatków.
Dodam, że ocenia się, iż w USA w roku bieżącym w porównaniu z 2009 PKB jest o około 3 proc. większy, a gdyby nie było agresywnego pakietu fiskalnego, byłby o jakieś 2 proc. mniejszy. Te 5 punktów procentowych może wciąż jeszcze doprowadzić do reelekcji Baracka Obamy, tak jak brak dostatecznej dynamiki gospodarczej uniemożliwił ponowny wybór Nicholasa Sarkoz’yego.
Co zaś tyczy się francuskiego prezydenta-elekta Françoisa Hollande’a, to z pewnością zachowa się pragmatycznie i szybko zmodyfikuje niektóre ze swoich zapowiedzi. Szkód nie narobi, ale ile pożytku uda mu się uczynić, zobaczymy. Bardzo wiele zależy od pierwszych kroków, także od tego, jak prawicowa kanclerz Niemiec, Angela Merkel, będzie wkrótce w Berlinie przyjmowała lewicowego francuskiego prezydenta. Został nim, bo duet “Merkozy” nie potrafił skutecznie stawić czoła kryzysowym wyzwaniom. Czy uda się to jego w połowie odmienionej postaci, która teraz nazywać się będzie “Merkoland”? Zaiste, sytuacja jest trudna i to, co dziać będzie się we Francji, zależy również od tego, co dzieje się w innych krajach – od Grecji i Węgier poprzez Hiszpanię i Włochy po kraje arabskie, zwłaszcza te silnie z Francją związane.
(2146.) And again I’m back to Warsaw, this time from a true green island, from ‘Ilha Formosa’, as once upon a time the Portuguese sailors called Taiwan. How interesting! The ‘green island’ here, in Poland – at least from Polish government point of view – true green island 10 thousand kilometers far away…
My working visit was very, very busy, with a series of meetings and consultations as well as a TV interview and lecture at the National Chengchi University. The talks I had in the ministries of Foreign Affairs and Finance, and in couple of think tanks, including Institute of Political Studies of Academia Sinica and Cross-Strait Interflow Prospect Foundation, have been not only very interesting but just inspiring.
It seems that now Taiwan needs the People Republic of China, PRC – with her paramount market – even more that PRC needs Taiwan. There are 82 thousand projects created by the Taiwanese entrepreneurs in PRC as a result of 210 billion (according to the Taiwanese statistics) or 300 billion USD (according the China’s data) direct investments, FDI. About million Taiwanese work in mainland China, sharing their experience in technology, business management and marketing skills. And it shows not only in the vast growth of cross-strait trade but in the Chinese remarkable growth too. Already 40 percent of Taiwanese trade is with China. On the one hand, it’s good, since it brings Taiwan and PRC closer to each other. I’ve heard several times the opinion that economic re-integration is actually so advanced that it may be considered almost completed. Yet as for the political re-integration, although the opinions vary, it is a very long shot… On the other hand, such high share of trade is causing too much of dependence, which is good in the good times, yet they are not given for ever.
For the time being, over 300 flights per week (sic!) link now mainland China with the green island. And it shows. When I had a chance to visit the gorgeous marble canyon of Liwu river in the Taroko National Park, I could see so many bus tours of Chinese from mainland, visiting Taiwan for the first time. This surge has been also made possible by signing couple of years ago the Economic Cooperation Framework Agreement (ECFA). It’s pragmatic and it works on the behalf on all sides involved. Hence, as for the foreseeable future one should expect a political status quo and still further going economic re-integration, supported by tourism and cultural change. Good for China, good for the world.
(2145.) Economic crisis and its social consequences.
The global economic crisis has brought many changes in our daily lives. Not only in the world, but watching the everyday life of Poles, ones more hit, others to a lesser extent.
The explanation for this phenomenon is the fact that the U.S. financial crisis to varying degrees (positive/negative) contributed to the various branches of the economy.
As for me, I can only say that it isn‘t positively affected my daily life. Very easily and clearly i see the changes that have occurred in my life because of the socio-economic change after the crisis.
Worlwide financial crisis is an output of financial systems skipping social responsibilities and social investments. Thie phenomena of global crisis brought serious social consequences. The most important in this case is Europe. Our motherhood continent becomes even more important with visible deterioration of the crisis in the last few years. Moving back to the main thread of my project. I took into my consideration many aspects concerning global financial crisis, how it influenced on our daily life and what are the social consequences of economic crisis.
Lets start with the first one, which is the impact of the financial crisis is different in the different regional areas of Europe.
Many national and multi-national institutions demand to enhance their status in cooperation with other gradual companies. Such organisations are even obliged to consolidate “us” Europeans not only in the Europe but also in the entire world.
What about social workers? How do they contribute?
They workload increased as a immediate output of the influence of the global American financial crisis. This is not a long lasting process and could generate risky practices. Authorities has to be 100% sure that the standards for social work are implemented to ensure high quality and safe practice. Last but not least in case of social workers is that they are perceived as the most susceptible for “injuries” people who need the greatest priority at the time of economic crisis. Social workers pay and conditions should be protected from cuts with the social work profession rewarded at a similar level to other valued professions. Social workers must consolidate their voice consist of two important values: evidence and information.
As an organisation the International Federation of Social Workers provides a forum for the sharing of information and evidence. Such authorities have to take into consideration e.g. experience of service users and social workers. Decision-makers have to be focus on the needs of people and society.
Talking about marginalised individuals, they are mostly not able or allowed to vote. Their political power, or rather the power to vote is very limited. It is said that they practically do not have it at all or very little.
Such kind of people need to expand corporate opinion which will be analyse by the politicians.
European countries are seen as countries that have enough amount of money to cope with the requirements of their inhabitants. Most frequently raised issue is how governments allocate to each investment or simply for what they seem. Social workers have to cooperate to evolve obvious right for capital expenditure in welfare services and finally for social care.
To sum up my consideration on how global crisis influenced on our daily life and what are the possible social consequences I would say that currently people focus on themselves more. Crisis has doomed this squint in community.To a large extent, decreased interest in the society and the common good and what is more we misse a sense of social identity and solidarity. Ending my considerations about social consequences after the global crisis I think that social work must be active in a group and circle work as genuine social work models.
.
(2144.) The euro-zone crisis: the roots and ways out
Many people think that Euro-zone crisis was the reaction to the recent global economic crisis only. To some extent it certainly was. However, the Euro-zone crisis had its roots much earlier, just like the global crisis that started a long time ago did but its effects could be seen from 2008.
“Almost every achievement contains within its success the seeds of a future problem.” said James A. Baker III when the situation in Europe started to improve. Six influential countries on the European continent that after World War II established the European Coal and Steel Community and the European Economic Community (France, West Germany, Italy, Belgium, Luxembourg and the Netherlands) felt a strong need for integration and accepting new members in order to have a higher chance of survival in case of USSR’s hypothetical future attack. Soon countries like United Kingdom, Denmark, Ireland, Spain, Portugal and Greece joined the EEC. Mary E. Sarotte, the Professor at the University of Southern California, is of an opinion that the crisis started around 1989 when politicians started to talk about creating the European Monetary Union within EEC. After the Maastricht Treaty in 1993 the European Union was formed and 9 years later the common currency was introduced in 12 out of 17 EU member countries. Recent events have proved that some countries at that time had too weak economies to have Euro, since they already had internal problems with their debt. In my opinion it is worth to mention, that in 2002 the balance on current accounts in the Euro Area was 0.7% of GDP, but it fell to -0.7% in 2008 (table 3.14 on http://www.volatileworld.net). It used to be positive probably because of the positive balances in countries like Germany (2%), France (1.2%), Finland (8.5%), Belgium (4.6%), the Netherlands (2.5%) and Luxembourg (10.5%) that were able to neutralize negative balances in Italy (-0.8%), Spain (-3.3%), Portugal (-7.7%) or Greece (-6.5%). Professor Kolodko from the Kozminski University points out the reasons for crisis were the structure of fiscal deficit, public debt, high structural unemployment and underutilization of production capacity. He gives Poland as an example to illustrate the crisis on the demand side of the economy, where the industry sector works to 75% of its capacity, because it does not have the demand of 100%.
Indebted countries did not receive alerts from the EU soon enough, so they continued on taking debts which caused problems in the whole area. Debt of 100% of GDP is already hard to manage, especially when countries want to have a budget surplus. How is it then possible that country like Japan has a public debt of 200% of GDP? Most of its debt are domestic bonds which can be converted to cash fast when their owners decide to withdraw them. In the long run however it will not protect Japan from its arising problem of pensions payment, but it is a different story. EU countries that have a significant level of foreign debt are in a worse situation. In case of Greece its current debt is around 160% of GDP and like 23 other members of the Euro zone it does not meet the Maastricht treaty criteria: public debt <60% of GDP and fiscal deficit <=3%. Greece was borrowing money from French and German banks, each time at a higher interest rate. Ensuring that the nominal income grows faster than the deficit with the interest and cutting expenditures to pay back the debt to foreign banks is easier said than done. Greek society got used to living at a higher standard than it can actually afford. I could experience it during the last four years that I went windsurfing to the Rhodes Island. Even though there was a crisis people did not seem to worry. I found it strange that Greeks did not finish building their houses, so they did not need to pay the tax, but nevertheless they were still living there. What also surprised me was that in every restaurant on the island the cash register was rarely used and only written bills were given to customers, unless the tax control was expected to come. Moreover, this practice was even present on a petrol station! If the society deliberately avoids paying taxes, how is the government able to lift up the country’s economy? Should the office workers get each year 13th and 14th salary as their bonus or maybe concerning the current situation it is too much?
In the history of a mankind many countries went bankrupt a couple of times – Spain 15, France 9, Portugal 7, Germany and Poland 3. After the unofficial election results in Greece on 6th May 2012 were announced, this country will go bankrupt soon for the sixth time because most probably the coalition that emerges will no longer follow the rescue plan. It looks as if the EU wasted the money on the “controlled” Greek bankruptcy and now it will not have enough funds to pay for Spain and Italy. If these two go bankrupt, the Euro-zone is more than likely to collapse and who knows maybe the EU will as well? This would be a pessimistic scenario.
Forecasting recession in advance is the only way to avoid the crisis but as one can imagine it is difficult. One of the way out can be providing more support to the private sector from the side of a public sector and enhancing foreign trade between EU and Asian countries, which did not suffer that much because of the world financial crisis. Governments during the crisis should be more influential and guarantee stability in economy and politics, that is a foundation for economic growth. Though it is hard to obtain because the next elections always seem to matter more than the current situation, governments should not be vulnerable to objections raised by for example trade unions, that tend to oppose to reforms which are not convenient for them, but for a country may mean a lot in the long run (the issue of KRUS in Poland). Governments could cut taxes to the reasonable level and let private companies grow by for instance providing help to manufacturing sector that is the most value-creating and will increase the output.
Nowadays, when highly indebted EU countries are struggling with their problems there is a chance for post-socialist CEE countries to catch up or at least diminish the distance to the developed economies. The moment all EU members will be similarly developed, the integration process will be more efficient and is likely to lead to a success in fighting the Euro-zone crisis. Business practices in CEE are comparable to the western – democracy, significance of private entrepreneurship and competition, and building institutions, but they still need to be improved. However, relatively low level of soft skills is the main weakness and the barrier to reach their standards. Along with faster technology development achieving it will require an external focus, better communication and cooperation, higher degree of trust and use of the currently underestimated market potential. The optimistic scenario of Dr. Piątkowski is that by 2050 the European Union will exist and that the prevalent less advanced members will get to the level of well-developed economies, however the future of the Euro-zone remains uncertain.
Sources:
Kolodko, G.W., (2011) “Truth, Errors, and Lies: Politics and Economics in a Volatile World”, New York, Columbia University Press
http://www.volatileworld.net
http://www.cfr.org/eu/eurozone-crisis-historical-legacy/p22932
http://www.greekcrisis.net/
http://www.billshrink.com/blog/6799/10-governments-that-went-bankrupt/